Yatay analiz nasıl yapılır

Yatay analiz, farklı zaman dilimlerinde finansal verileri değerlendirmek için bir tekniktir. Bu yöntem, yatırımcılara finansal tablolardan ve grafiklerden gelen ham sayıları değerli işlem bilgilerine dönüştürme imkanı sunar. Bugün, yatay analizi derinlemesine inceleyeceğiz ve ana özellikleri ve uygulamalarını ele alacağız.

Yatay analiz: anlamı

Yatay analiz, finansal bilgilerde zaman içinde meydana gelen değişiklikleri takip etmeye yardımcı olan bir yöntemdir. Bir para biriminin nasıl performans gösterdiğini (artıyor mu, değer kaybediyor mu) görmek istediğinizi düşünün.

Bu yöntem, yatırımcılara döviz kurları veya hisse senedi fiyatları gibi finansal verileri belirli zaman dilimleri boyunca karşılaştırarak değişimleri değerlendirme imkanı tanır. Her veri noktası için yüzdesel değişimi hesaplayarak, yatırımcılar bir finansal göstergenin önceki döneme kıyasla ne kadar arttığını veya azaldığını ölçebilir, bu da trendleri tanımlamayı kolaylaştırır.

Yukarıdaki tabloda, her dönem satır öğesi baz dönemdeki aynı satır öğesiyle karşılaştırılır. Örneğin:

1900 − 2400 = −500

(−500\2400) × %100 = −%21

Örneğin, yatırımcılar bir döviz çiftinin 2023'ten 2024'e kadar olan döviz kurunu incelemek için bu yaklaşımı kullanırsa, değerinin artıp artmadığını veya azalıp azalmadığını takip edebilirler. Bu onların trendleri belirlemelerine ve ne zaman satın alacakları veya satacakları konusunda daha iyi kararlar vermelerine yardımcı olur.

Yatay analiz aynı zamanda zaman serisi analizi olarak da bilinir. Bazı kaynaklarda buna trend analizi deniyor ancak diğer yöntemleri de içeren daha geniş bir kavramdır. Bunun yerine, trend analizi yatay analizin bir parçası olarak görülebilir.

Yatay analizin temel özellikleri şunlardır:

Yatırımcılar geçmiş fiyat hareketlerine, özellikle de fiyatların durduğu, geri döndüğü veya yön değiştirdiği belirli noktalara bakarak modelleri belirleyebilir. Bu bölgelere destek ve direnç seviyeleri denir.

Destek seviyeleri, satın alma ilgisinin fiyatların daha fazla düşmesini önleyecek kadar güçlü olduğu bir fiyat güvenlik ağı gibi hareket ediyor. Öte yandan direnç seviyeleri fiyatların daha fazla yükselmesini engelleyen bir engel görevi görüyor. Bu seviyelerin nerede olduğunu bilerek, yatırımcılar gelecekteki fiyat hareketlerini tahmin edebilir.

Fiyatlar destek ve direnç arasında sabit bir aralıkta hareket ettiğinde piyasa konsolidasyon veya birikim aşamasındadır, yani net bir trend yoktur. Ancak fiyatın direnç seviyesini aşması veya destek seviyesinin altına düşmesi, piyasa duyarlılığında önemli bir değişimin sinyali olabilir. Bu tür kırılmalar genellikle yeni trendlere yol açar ve alıcılar ile satıcılar arasındaki dengenin değiştiğini gösterir. Yatırımcılar, bu bölgeleri tanıyarak, tarihsel davranışlara dayalı olarak daha dikkatli kararlar verebilecek şekilde kendilerini daha iyi konumlandırabilirler.

Yatay analiz ölçümleri

Bu tür analizde önemli olan ana ölçümler:

Yatay analiz formülü

Yatay analiz formülü:

Yatay analiz formülü, döviz kurunun belirli bir zaman diliminde ne kadar değiştiğini hesaplar. Örneğin, EURUSD ay başında 1,10'dan başlar ve ay sonunda 1,15'ten kapanırsa Euro, Dolar karşısında güçlenmiş demektir. Fiyat hareketinin önemini anlamak için yüzde değişimini hesaplarız.

Bu, Euro'nun ay boyunca Dolar karşısında yaklaşık %4,55 değer kazandığı anlamına gelir.

Yatay analizin avantajları

• Trendlerdeki olağandışı değişiklikleri belirlemeye yardımcı olur. Farklı zaman dilimlerinden verileri yan yana karşılaştırmak, trendlerdeki olağandışı değişiklikleri tespit etmeyi kolaylaştırır.
• Kıyaslama yapmayı sağlar. Bir şirketin veya yatırımın diğerlerine kıyasla ne kadar iyi performans gösterdiğini anlayabilirsiniz. Örneğin, bir döviz çiftinin performansına bakıyorsanız, benzer çiftlerle nasıl kıyaslandığını görebilirsiniz.
• Kullanımı kolaydır. Verilerdeki garip veya beklenmedik değişiklikleri tespit etmek özel beceriler gerektirmez. Ancak, bu değişiklikleri yorumlamak daha fazla deneyim ve bilgi gerektirebilir.

Yatay analizin dezavantajları

• Güvenilirlik veri kaynaklarına bağlıdır. Finansal tablolar, bilgilerin nasıl kategorize edildiğine bağlı olarak zamanla değişebilir. Bu nedenle, analiz için toplanan ilk veriler yanlış olabilir.
• Manipülasyon potansiyeli. Seçici zaman dilimleri sonuçları çarpıtabilir, aşırı olumlu veya olumsuz bir tablo sunabilir. Bazen, analistler sonuçları gerçek olduğundan daha iyi veya daha kötü göstermek için verileri manipüle edebilir.

Örneğin, analiz sadece en iyi ayları gösterirse ve tüm yılı kapsamazsa, bir yatırımın performansı hakkında sizi yanıltabilir.

Verileri karşılaştırırken her zaman aynı zaman dilimlerini kullanın. Karşılaştırılan şeylerde herhangi bir değişiklik yapıldıysa, bu değişiklikler açıkça belirtilmelidir.

Örnek

EURUSD döviz kurunu üç hafta boyunca analiz edelim:

1. Hafta: 1,1000

2. Hafta: 1,1050

3. Hafta: 1,1100

Yüzde değişimlerini hesaplamak için odaklanmamız gereken zaman dilimlerini belirleyelim: hafta 1'den hafta 2'ye ve hafta 2'den hafta 3'e.

• Hafta 1'den hafta 2'ye. İşte hesaplama:

Bu, %4,55'lik bir artışı gösteriyor.

• Hafta 2'den hafta 3'e. Yüzde artışını hesaplamak için aynı formülü kullanıyoruz.

Bu, %4,52'lik bir artışı belirtir.

Aşağıda yatay analizin başka bir örneği verilmiştir:

Yatay analiz nasıl yapılır

1. Fiyat verilerini toplayın

• Bir döviz çifti seçin, örneğin, EURUSD.
• Günlük, haftalık veya aylık gibi belirli bir zaman dilimi boyunca fiyat verilerini toplayın.
• Aralıkları tutarlı tutun. Eğer aylık verileri analiz ediyorsanız, geçen altı ayın kapanış fiyatlarını toplayın.

2. Bir analiz yöntemi seçin

• Doğrudan karşılaştırma. İki zaman dilimi arasındaki fiyatları karşılaştırır. Eğer EURUSD geçen ay 1,10 ve bu ay 1,15 ise, Euro Dolar karşısında güçlenmiştir.
• Varyans analizi. Fiyatın ne kadar değiştiğini ve hangi yönde olduğunu ölçer. Eğer EURUSD 1,10'dan 1,15'e yükseldiyse, varyans +0,05'tir. Bu yöntem aynı zamanda fiyatların zaman dilimi içinde ne sıklıkta yükseldiğini veya düştüğünü izleyebilir.
• Yüzde değişim hesaplaması. Fiyat hareketini yüzde olarak ifade eder. Eğer EURUSD 1,10'dan 1,15'e yükseldiyse, yüzde değişim şudur:

(1,15 – 1,10/1,10) × 100 = %4,55

Bu, Euro'nun bu zaman dilimi içinde Dolar'a karşı yaklaşık %4,55 değerlendiği anlamına gelir.

Verileri analiz ettiğinize göre, trendleri ve desenleri arama zamanı. Analizinize rehberlik edecek şekilde kendinize belirli sorular sorun:

• EURUSD son altı ayda ekonomik haberlere nasıl tepki verdi?
• Döviz çifti, istihdam verileri veya GSYİH büyümesi gibi belirli ekonomik raporlar sonrasında güçleniyor mu?
• Belli jeopolitik olaylar sırasında para birimi zayıflıyor mu?

Dış faktörlerin fiyat hareketlerini nasıl etkilediğini anlamak için tekrarlayan desenlere bakın. Bu içgörü, işlem stratejilerini iyileştirmeye ve karar alma sürecini geliştirmeye yardımcı olabilir.

Son düşünceler

• Yatay analiz, döviz değeri değişimlerini izlemek için finansal verileri inceler.
• Yatay analizin bir parçası olarak, analistler farklı zaman dilimlerinden döviz kurlarını karşılaştırarak, değerdeki trendleri belirlerler.
• Analiz, dalgalanmaların ölçeğini değerlendirmek için yüzde değişimlerini hesaplamayı içerir.
• Destek ve direnç gibi, fiyatların durabileceği veya tersine dönebileceği anahtar fiyat seviyelerini belirlemeye yardımcı olur.
• Bu desenlerin tanınması, yatırımcıların bilinçli alım veya satım kararları vermesine yardımcı olur.